Wat is nou beter om het verkeer veiliger te maken, veel regels en veel structuur of weinig regels en weinig structuur?
In dit stuk probeer ik antwoorden te vinden op de bovenstaande vragen.
Regels-regels-regels
In Nederland kennen we (veel) regels en structuur om het verkeer in goede banen te leiden. Recent was zelfs in het nieuws dat heel veel verkeersborden weggehaald zouden kunnen worden, omdat deze voor verwarring zouden zorgen. In andere landen is dit veel minder of zijn er bijna geen regels. De vraag is, wat is beter? Moet je vertrouwen op verkeersregels en structuur in de weginrichting of moet je juist vertrouwen in het tegenovergestelde zonder vast kader en zodat je iedereen extra goed in de gaten houdt.
Hmm, lastig. In ieder geval is het zo dat in ruim 90% van alle ongevallen veroorzaakt worden door de mens. Als dit de grootste veroorzaker is van ongevallen in het verkeer, vraag ik me af of veel regels niet juist averechts werkt.
Indonesië
Bekenden van mij zijn recent in Indonesië op vakantie geweest. Prachtige verhalen wat voor geweldig land dit wel niet is. Ook over de wegen en het verkeer, waren ze vol verhalen. Slecht wegdek met kuilen en gaten erin. Het lijkt erop dat iedereen maar wat doet in het verkeer. Als het vast staat op een kruispunt, dan kruipt een ieder voorzichtig opzij. De claxon heeft in dit land een hele andere functie. Niet zozeer waarschuwen, maar eerder: “laat mij er eens langs”. Iedereen houdt iedereen in de gaten, maar ja als de mens faalt gaat dit dan wel goed? Aan de andere kant, in Nederland zijn ook veel mensen die zich niet/nauwelijks aan de regels houden. Wat heb je dan aan regels?
AnaarB
Hieronder staat een filmpje van het SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid), in dit filmpje wordt verteld dat we zouden moeten streven naar een slachtoffervrij verkeerssysteem. Welke zaken er geregeld moeten worden om veilig van A naar B te verplaatsen.
De vraag blijft natuurlijk dat je van alles kunt regelen aan regels en structuur, maar zolang de mens niet gemotiveerd is zich te houden aan de regels en structuur heeft het misschien allemaal geen zin. Kijk nou eens naar het gebruik van alcohol of drugs, ik denk dat iedere bestuurder best wel weet dat rijden in het verkeer en het gebruiken van alcohol of drugs niet samen gaan. En toch zie je nog steeds dat bestuurders het doen. Och, een paar biertjes moet kunnen of ik heb goed gegeten, of sterker nog in de auto moet je niet drinken, maar je moet eens kijken hoeveel bestuurders dronken op de fiets stappen. Het toegenomen gebruik van de telefoon gebruik in het verkeer. Ik kan mij niet voorstellen, dat een bestuurder die vaak de telefoon gebruikt in het verkeer, niet merkt dat dit hem/har wel degelijk afleid van zijn of haar taak. En toch neemt het gebruik van de telefoon hand over hand toe. De behoefte om “niets te missen” is blijkbaar sterker dan gezond verstand. Ik wil hier niet meneer pastoor gaan uithangen, maar in de Nederlandse cultuur vinden velen dat je best kunt drinken en dan op de fiets stappen. Och, dat is altijd nog beter als in de auto stappen.
Conclusie
De vraag waar ik mee blijf zitten is dan ook, wat kunnen we doen om het verkeer veiliger te maken? Moet je juist meer regels maken en de wegen anders inrichten? Of moet je juist je richten op de mens (de bestuurders) zelf? Door goede voorlichting en daar waar nodig ook een redelijk boete systeem om gedrag bij te sturen. Naar aanleiding van dit stuk heb ik contact gehad met Dr. Letty Aarts van het SWOV, o.a. specialist op het gebied van snelheid en verkeersveiligheid, wegontwerp en gedrag. Zij gaf aan, ik citeer:
“…De ervaringen van een toerist kunnen veel indruk maken, maar hoeven niet een representatief beeld te geven van de totale werkelijkheid in een land. In ieder geval tonen de cijfers van het aantal verkeersdoden aan dat landen met een chaotisch verkeersbeeld een lager veiligheidsniveau hebben (Indonesië b.v 15,3 verkeersdoden/100.000 inwoners) dan landen zoals Nederland (3,4 verkeersdoden/100.000 inwoners). Zie b.v. het WHO-rapport over verkeersveiligheid uit 2015”
Dus als je puur naar de cijfers kijkt, dan zou je kunnen aannemen dat, het in Nederland veiliger is dan in Indonesië. Hmm, ….ik hoor graag wat jullie hiervan vinden.
Tom Luijten, december 2018
Bronvermelding:
Treat, J. R., Tumbas, N. S., Mcdonald, S. T., Shinar, D., Hume, R. D., Mayer, R. E., … Castellan, N. J.
(1979). Tri-level study of the causes of traffic accidents: Final report. Volume I: Casual factor tabulations and assessments. PsycEXTRA Dataset. doi:10.1037/e488172008-001
Persvoorlichting SWOV. “DV3 – Visie Duurzaam Veilig Wegverkeer 2018-2030.” Online video clip.
YouTube. Youtube, 24 Apr. 2018. Web. https://youtu.be/eWUz156miRM
Duivenvoorden, C.W.A.E., Goldenbeld, C., Weijermars, W.A.M., Bos, N.M., Groot-Mesken, J. & Stipdonk,
H.L. Monitor beleidsimpuls verkeersveiligheid 2015: Onderzoeksverantwoording . Den Haag, Netherlands.
